Pod koniec 2024 roku w Polsce pojawiła się choroba niebieskiego języka, która jest chorobą wirusową zwierząt przeżuwających, zarówno domowych jak i dzikich. Jest to choroba zakaźna, ale niezaraźliwa.
Chorują na nią: bydło, owce, kozy, a z naszych zwierząt dzikich: sarny i jelenie. W przypadku małych przeżuwaczy choroba powoduje wysoką śmiertelność.
Zwierzęta nie zarażają się bezpośrednio od siebie. Choroba przenoszona jest przez owady kłująco-ssące z rodzaju Culicoides (rodzina: kuczmany), a także poprzez krew lub nasienie.
Objawy kliniczne występujące najczęściej u małych przeżuwaczy:
- brak pobierania wody i paszy ze względu na ból spowodowany obecnością nadżerek w jamie ustnej, a czasem także w dalszych częściach przewodu pokarmowego,
- kulawizny spowodowane zapaleniem koronki i tworzywa racic, możliwe zrzucanie puszki racicowej,
- gorączka i osowiałość,
- wydzielina z nosa, która staje się gęsta,
- ślinienie się w wyniku obrzęku i/lub owrzodzeń w jamie ustnej,
- obrzęk szyi i/lub głowy, szczególnie wokół oczu i pyska,
- trudności w oddychaniu,
- zasinienie i obrzęk języka,
- zapalenie spojówek.
U zakażonych samic ciężarnych może dochodzić do poronień lub rodzenia zdeformowanych jagniąt, może także pojawić się bezpłodność.
W momencie wystąpienia objawów klinicznych zalecane jest stosowanie preparatów przeciwbólowych i/lub przeciwzapalnych, a także leków immunosupresyjnych, a przy wtórnych infekcjach bakteryjnych także antybiotyków.
Dobre praktyki hodowlane podczas leczenia:
- zapewnić dostęp do czystej wody i zwracać uwagę czy zwierzę pije wodę i pobiera paszę,
- zapewnienie urozmaiconej paszy, aby pobudzić apetyt zwierząt,
- zapewnienie suchej ściółki i unikanie śliskich powierzchni,
- regularne kontrolowanie kolan i mostka pod kątem odleżyn.
W przypadku wystąpienia objawów sugerujących możliwość wystąpienia choroby niebieskiego języka należy bezzwłocznie skontaktować się z lekarzem weterynarii.
W Polsce nie ma produktów leczniczych związanych z chorobą niebieskiego języka dopuszczonych do obrotu na terenie kraju. Lekarz weterynarii może złożyć wniosek o sprowadzenie weterynaryjnych produktów leczniczych niedopuszczonych do obrotu w Polsce bezpośrednio do Departamentu Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Choroba niebieskiego języka jest chorobą zwalczaną z urzędu. W związku z tym powiatowy lekarz weterynarii, w drodze decyzji, może nakazać zabicie lub ubój zwierząt chorych lub zakażonych.
